شرکت آهن و فولاد ارفع در چارچوب تعهد به شفاف‌سازی عملکرد و ایفای مسئولیت‌های اجتماعی، گزارشی از مهم‌ترین دستاوردهای زیست‌محیطی خود در سال ۱۴۰۳ ارائه کرده است. تمرکز بر پروژه‌های زیربنایی مانند بهبود سیستم‌های غبارگیر، برش مکانیزه خرسک و آغاز احداث نیروگاه خورشیدی، در کنار پایش‌های دقیق و کسب نتایج استاندارد، گام‌های عملی این شرکت برای حرکت به سوی صنعت سبز و توسعه پایدار است. این رویکرد، که با هدف نهایی خروج از لیست صنایع آلاینده دنبال می‌شود، نشان از عزم جدی مدیریت شرکت برای همسوسازی اهداف تولیدی با الزامات زیست‌محیطی کشور دارد.
۱. پروژه‌های استراتژیک؛ سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های زیست‌محیطی
قلب تپنده اقدامات زیست‌محیطی فولاد ارفع در سال گذشته، تعریف و اجرای پروژه‌های کلانی بوده است که به صورت ریشه‌ای مسائل زیست‌محیطی را هدف قرار داده‌اند:
• بهبود سیستم غبارگیر با رویکرد دوگانه (استراتژیک و اقدام سریع): برای کنترل جامع آلاینده‌ها، در بخش استراتژیک و بلندمدت، مذاکرات با یکی از پیمانکاران مطرح کشور آغاز شده است؛ هدف از این طرح، کاهش انتشار غبار، افزایش راندمان و کارایی غبارگیرها و بهینه‌سازی مصرف انرژی است. همزمان، به عنوان یک اقدام سریع، راهکارهایی مانند تزریق گرافیت به جای کک در دستور کار قرار دارد تا ضمن بهبود فوری شرایط بهداشتی، عملکرد سیستم فعلی نیز ارتقا یابد.
• نیروگاه خورشیدی: در راستای تولید انرژی پاک و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، قرارداد احداث نیروگاه خورشیدی منعقد شده و پیمانکار در حال تجهیز کارگاه است.
• کارگاه تمام اتوماتیک برشکاری خرسک: این پروژه با موفقیت کامل راه‌اندازی شده و به مرحله بهره‌برداری رسیده است. این سیستم، علاوه بر رفع کامل مشکل انتشار گاز و غبار ناشی از برشکاری و رعایت الزامات محیط زیستی، منجر به افزایش چشمگیر ایمنی فرآیند و کاهش وابستگی شرکت به خدمات خارج از سازمان شده است.
• توسعه فضای سبز فراتر از الزامات قانونی: در این راستا، ضمن انتخاب پیمانکار اجرایی، پروژه ایجاد فضای سبز در رمپ‌های خاکی به پیشرفت ۹۳ درصدی رسیده است. همچنین، ایجاد ۱۰ هکتار فضای سبز جدید در محل پارک صنایع در دستور کار قرار گرفته تا سطح پوشش گیاهی کارخانه از استانداردهای قانونی فراتر رود.
• حفاظت از منابع آب: پروژه ژئوممبران‌کردن حوضچه‌های تصفیه‌خانه سیاه‌کوه به طور کامل اجرا و به بهره‌برداری رسید. این اقدام با ایجاد بستری نفوذناپذیر، از هرگونه آلودگی احتمالی آب‌های زیرزمینی جلوگیری می‌کند.
• پروژه ایجاد تصفیه‌خانه خلیج فارس: این پروژه با هدف کلیدیِ توقف برداشت از آب‌های زیرزمینی و افزایش بهره‌وری منابع آبی تعریف شده است. در حال حاضر، پس از تکمیل طراحی و انتخاب پیمانکار، عملیات اجرایی فونداسیون به پایان رسیده و پروژه از ۴۵ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است.
• پروژه مدیریت پسماندهای تولیدی: با تمرکز بر بهبود شرایط محیط زیستی و رعایت کامل ضوابط، پروژه مدیریت پسماند به طور مستمر در حال اجراست. این عملیات شامل انتقال پسماندهای استراتژیک مانند سرباره، پوسته اکسیدی و لجن می‌باشد که بخشی از آن منتقل شده و فرآیند همچنان ادامه دارد.
۲. پایش مستمر و انطباق با استانداردها؛ شفافیت در عملکرد
فولاد ارفع با جدیت بر عملکرد زیست‌محیطی خود نظارت دارد. نتایج پایش‌های خوداظهاری فصلی و داده‌های سیستم پایش آنلاین لحظه‌ای در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که غلظت کلیه آلاینده‌های گازی CO, NOx, SO2 و ذرات معلق خروجی از دودکش‌ها و همچنین میزان صدا کمتر از حد استاندارد سازمان حفاظت محیط زیست بوده است. در سال ۱۴۰۳ بیش از ۶۰۰ تن ماده تثبیت‌کننده خاک در مسیرهای خاکی کارخانه پاشیده شد تا از پراکنش گرد و غبار جلوگیری شود.نتایج پایش، اثربخشی پروژه‌های بهبود را تایید می‌کند و نرخ انطباق کلی شرکت با قوانین زیست‌محیطی را از ۸۰٪ در سال ۱۴۰۰ به ۸۸٪ در سال ۱۴۰۳ افزایش داده است.
۳. مدیریت پسماند و تعامل سازنده با نهادهای نظارتی
این شرکت در سال گذشته با پیگیری مستمر از طریق سامانه جامع محیط زیست، انتقال پسماندهای صنعتی مانند سرباره، خرسک و پوسته اسیدی را مطابق با ضوابط زیست‌محیطی مدیریت کرد. همچنین برگزاری جلسات متعدد با مدیران کل و کارشناسان سازمان حفاظت محیط زیست استان یزد و شهرستان اردکان، از جمله جلسه ویژه با حضور فرماندار برای پیگیری خروج از لیست صنایع آلاینده، نشان از رویکرد تعاملی و مسئولانه شرکت دارد. برگزاری ۴ مانور واکنش در شرایط اضطراری و ۴۹۶ بازدید داخلی، بیانگر حساسیت بالای فولاد ارفع در این حوزه است.
۴. فرهنگ‌سازی و مسئولیت اجتماعی؛ از آموزش پرسنل تا همکاری با دانشگاه
فولاد ارفع معتقد است که حفاظت از محیط زیست یک مسئولیت همگانی است. در همین راستا، اقداماتی نظیر برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی مدیریت پسماند برای پرسنل، برگزاری مسابقه ایده‌های نوآورانه زیست‌محیطی و همکاری با NGOهای شهرستان اردکان برای آموزش عمومی در دستور کار قرار گرفت. علاوه بر این، برگزاری جلسات با اساتید دانشگاه شهید بهشتی جهت تهیه داشبورد سیاهه انتشار آلاینده‌ها، گامی مهم در جهت علمی‌سازی و شفاف‌سازی مدیریت زیست‌محیطی شرکت محسوب می‌شود.
چشم‌انداز آینده:
اقدامات شرکت آهن و فولاد ارفع در سال ۱۴۰۳، تنها بخشی از یک نقشه راه بلندمدت برای دستیابی به توسعه پایدار و تثبیت جایگاه این شرکت به عنوان یک صنعت سبز و مسئولیت‌پذیر است. تمرکز بر تکمیل پروژه‌های زیرساختی و افزایش بهره‌وری در کنار حفظ انطباق کامل با استانداردها، اولویت اصلی این شرکت در سال پیش رو خواهد بود.
